بسته به اینکه با چه مواد اولیه گیاهی روبرو باشید، ظروف یکبار مصرف ساخته شده از این جنس باید تحت شرایط متفاوتی نگهداری شده و سپس برای تولید محصول به کار گرفته شوند. این فرآیند دشواری‌های خاص خودش را به همراه دارد که بخش مهمی از آن هم به کم اطلاعی فعالان در این حوزه در خصوص تجهیزات مورد نیاز برای خط تولید این وسایل برمی‌گردد. در این مطلب تلاش می‌کنیم که علاقمندان را با مهمترین ادوات خط تولید محصولات بر پایه گیاهان آشنا کرده و در خصوص مسیر پیش رو شفاف سازی بیشتری انجام دهیم. با ما همراه باشید.
تولید و نگهداری مواد اولیه ظروف گیاهی چگونه است؟
اول از همه بد نیست بدانیم چه موادی برای تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی استفاده میشوند. دو دسته اصلی از مواد اولیه برای این منظور به کار می‌رود که شامل بیوپلاستیک‌ها و بافت‌های گیاهی طبیعی است. بیوپلاستیک گونه ای از پلیمرهای بر پایه گیاه است که به کمک فرآورده های کشاورزی بدست می‌آید یا حاصل ضایعات فرآیند برداشت است. این مواد در برابر حرارت بسیار مقاومند و قابلیت زیست تخریب پذیری هم دارند، یعنی در طبیعت راحت تر از پلاستیک‌ها تجزیه میشوند. با این حال مشکل اصلی آنها این است که صد درصد آب گریز نیستند و مقداری از آب را جذب می‌کنند که هم نگهداری و هم تولید آنها را با چالش‌های خاصی روبرو می‌کند. شاید مشهورترین عضو خانواده بیوپلاستیک‌ها پلی لاکتیک اسید باشد که به نام PLA هم شناخته می‌شود.
بافت‌های طبیعی معمولا گرانول‌های گیاهی هستند که از نیشکر، نشاسته ذرت، گندم و سیب زمینی تولید می شوند. از نشاسته به طور عمده در تولید کاغذ استفاده می‌شود و به لحاظ شیمیایی می‌توان آن را پلی ساکارید ذخیره شده در ریشه، جوانه و دانه‌های گیاهان مختلف به حساب آورد. این مواد برای تولید محصول، از گیاه جداسازی شده و برای آسان نمودن ذخیره سازی و انتقال، به گرانول‌های بسیار کوچکی تبدیل میشوند. سپس گرانول‌ها به کارخانه کاغذسازی منتقل شده تا خمیر کاغذ مورد نیاز برای تولید ظروف گیاهی کاغذی از آنها ساخته شود.
مراحل طی شده در خط تولید شامل تولید خمیر، تبدیل آن به ورق یا رول و سپس استفاده از این ورق یا رول برای قالب ریزی است. در ادامه هر دو مسیر تولید به وسیله کاغذ و تولید به وسیله بیوپلاستیک‌ها را بررسی می‌کنیم.
برای عمده تولیدات بیوپلاستیکی باید ابتدا نشاسته بدست بیاید. برای این کار ابتدا یکی از محصولات کشاورزی ذرت، گندم یا سیب زمینی را تمیز و ناخالصی‌های آنها را جدا می‌کنند و سپس آنها را آسیاب می‌نمایند. پس از آسیاب کردن، مراحل شستشو، آبگیری، خشک کردن و کیسه گیری به صورت پی در پی روی ماده آسیاب شده انجام می‌شود تا فیبر، گلوتن و نشاسته به صورت جداگانه از محموله خارج شوند. گلوتن و فیبر دارای کاربرد‌های خاص خود هستند و نشاسته برای تولید خمیر استفاده می‌شود. در مواردی که چوب برای تولید نمونه‌های کاغذی به کار می‌رود، ابتدا باید چوب تا جایی خرد شود که به خاک اره تبدیل گردد. سپس به کمک آب گرم و مواد شیمیایی قوی، خاک اره بدست آمده به خمیر تبدیل می‌شود که قابلیت قالب ریزی و شکل دهی دارد.
خمیر بدست آمده چند بار فیلتر می‌شود تا ناخالصی‌ها و آلاینده‌هایش تخلیه شود و سپس می‌توان آن را با دستگاه های مختلف به صفحه تبدیل کرد. از این مرحله به بعد، هر دو نوع مواد اولیه مسیر یکسانی را طی می‌کنند، به این شکل که در نهایت خمیر بدست آمده را با عملیات اکسترود و قالب ریزی به شکل مورد نیاز درمی‌آورند. در این میان دو دستگاه اصلی را می‌توان نام برد که حضورشان در این خط تولید الزامی است:
- دستگاه تولید ورق و رول که به نام اکسترودر ورق گیاهی هم شناخته شده و مواد اولیه کارکرد دستگاه دوم را می‌سازد.
- دستگاه پرس ترموفرمینگ از ورق و رول آماده که در آن ورق بدست آمده از دستگاه اول پس از گرم شدن در قسمت قالب ترموفرمینگ تحت فشار باد، شکل قالب را به خود می‌گیرد. باید دقت داشته باشید که گرچه این دستگاه شبیه به سیستم‌های مشابه در قالب زنی مدل‌های پلاستیکی است، اما در اینجا با ابعاد کوره، قدرت پرس و قالب بسیار متفاوتی روبرو هستید و نمی‌توان از دستگاه مخصوص پلاستیک برای بیوپلاستیک‌ها بهره برد.
به جز دو دستگاه اصلی نام برده، می‌توان هشت عضو دیگر خط تولید این ظروف را هم به شکل زیر دسته بندی کرد:
- آسیاب خردکن ضایعات رول
- کمپرسور باد
- چیلر آب سردکن
- استکر لیوان جمع کن اتومایک
- میکسر برای مواد اولیه
- خشک کن و گازگیر
- مکنده و موادکش برای اکسترود
- انواع قالب‌ها
این مقاله به زودی بروزرسانی و تکمیل می گردد…
